ATM(ေငြထုတ္စက္)မ်ားအေၾကာင္း
ATM(ေငြထုတ္စက္)မ်ားအေၾကာင္း
Posted by ေမာင္ေမာင္
၁၉၅၉ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ATM စက္ (အလိုအေလ်ာက္ေငြထုတ္စက္) ကို
ပထမဆံုးအသံုးျပဳခဲ့ပါ တယ္။ ၁၉၆၀ ေနာင္းပိုင္းကစတင္ ေရပန္းစားျပီး ယေန႔အခ်ိန္အထိ
အသံုးျပဳေနတဲ့ ATM (Automated teller machine) ရဲ႕ အေျခခံ
ဖြဲ႔စည္းပံုအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္။
၁။ CPU (အသံုးျပဳသူ interface ႏွင့္ ေငြထုတ္စက္အား ထိန္းခ်ဳပ္ရန္)
၂။ Magnetic/ Chip card (ေငြထုတ္သူ Customer အား ခြဲျခားဆံုးျဖတ္ရန္)
၃။ PIN/ Touch Screen ( လ်ိဳ႕ဝွက္ကုဒ္နံပါတ္ရိုက္ရန္)
၄။ Display (ဖန္သားမ်က္ႏွာျပင္)
၅။ Function key buttons/ Touch screen ( ထုတ္မည့္ေငြပမာဏအားရိုက္ထည့္ရန္)
၆။ Vault (ေငြမ်ားအားထိန္းသိမ္းကာကြယ္သည့္ မီးခံေသတၱာအလႊာ)
၇။ Housing (စက္အခြံ)
စက္ကို interbank network နဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ထားရပါတယ္။ ယင္း ဘဏ္ကသီးသန္႔အသံုးျပဳတဲ့
သီးျခား အတြင္း Network မို႔လို႔ သူ႔ကို interbank network လို႔ေခၚပါတယ္။ ယင္းဟာ
ဘဏ္အမ်ိဳးအစားတစ္ခုနဲ႔တစ္ခု မတူပါဘူး။ သုိ႔ေပမဲ့ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ဘဏ္အမ်ားအျပားကို
Network တစ္ခုတည္းအသံုးျပဳတာမ်ိဳး လည္းရွိပါတယ္။ ဥပမာ-ဖိလစ္ပိုင္မွာဆုိရင္ ဘဏ္
၁၉ခုေလာက္ဟာ Megalink ကေပးတဲ့ Network ကို အသံုးျပဳပါတယ္။
ျပီးေတာ့ စက္ကို host နဲ႔တိုက္ရိုက္ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) ADSL (သို႔မဟုတ္)
dail-up modern (သို႔မဟုတ္) leased line တို႔နဲ႔လည္း ခ်ိတ္ဆက္ရပါေသးတယ္။ ADSL
ကေတာ့ ေကာ့ပါးတယ္လီဖုန္းလိုင္းျဖစ္ျပီး Data ပို႔လြတ္မွုျမန္ဆန္မွုရွိပါတယ္။
dail-up modern ဆုိတာကေတာ့ ရိုးရိုးတန္းတန္း တယ္လီဖုန္းလိုင္းလိုျဖစ္ပါတယ္။ Leased
line မွာ POTS လို႔ေခၚတဲ့ လိုင္းကိုအသံုးျပဳပါတယ္။ POTS ဆုိတာ Plain old telephone
service ျဖစ္ျပီး Data အပို႔၊အလြတ္ အင္မတန္ရိုးဆင္းလြယ္ကူပါတယ္။
ျပီးေတာ့ လိုင္းဆြဲအားေကာင္းတဲ့ အင္တာနက္လိုင္း ( VPN connection) လုိအပ္ပါေသးတယ္။
ATM စက္ရဲ႕ Network ကိုေနရာတစ္ခုကေန အျခားျမိဳ႕နယ္က စက္ဆီကို ကူးႏိုင္ဖို႔
အင္တာနက္လိုင္းကို အသံုးျပဳရပါတယ္။ အသံုးမ်ားတဲ့ lower-level layer communication
protocols ကေတာ့ SDLC, TC500, Async, X.25, TCP/IP တို႔ျဖစ္ပါတယ္။
စက္အလုပ္လုပ္ပံုအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့ ကဒ္ကို ထဲလိုက္တဲ့အခါမွ reader ကဖတ္ျပီး ရလာတဲ့
Data ကို Administrator ဆီ interbank Network ကေနပို႔လြတ္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ user
ကထုတ္မည့္ေငြပမာဏကို တြက္ခ်က္ျပီး Cash Dispenser ကေန ထုတ္ေပးပါတယ္။ ျပီး
ထုတ္ယူတဲ့ ေငြပမာဏကို user အားသိေစရန္ အသိအမွတ္ျပဳစာရြက္ (ေဘာင္ခ်ာ) ျပန္ေပးပါတယ္။
လံုျခံဳေရးအဆင့္ျမင့္ပါတယ္။ ဥပမာ လွ်ိဳ႕ဝွက္နံပါတ္ မွားရိုက္မွုအၾကိမ္အေရအတြက္
မ်ားလာရင္ မွတ္သားျပီး user ရဲ႕ေတာင္းဆုိခ်က္ကို ဘာမွတုန္႔ျပန္မွုမေပးေတာ့ပါဘူး။
ျပီးေတာ့ အျခား Security function ပါဝင္ပါေသးတယ္။
သို႔ေပမဲ့ အားနည္းခ်က္မ်ားလည္းရွိပါတယ္။ ဥပမာ-မီးပ်က္လို႔မရပါဘူး။ မီးပ်က္ရင္
(Electrical suppy shut down/ off) ျဖစ္မယ္ဆုိရင္ အခက္ေတြ႔ပါျပီ။ မီးယာယီပ်က္ျပီး
ျပန္လာရင္လည္း စက္ကို ပံုမွန္ျပန္လည္ပတ္ပို႔ေသခ်ာစစ္ေဆးေပးရပါတယ္။
ႏုိင္ငံၾကီးေတြမွာေတာင္ မေမ်ာ္လင့္ပဲ မီးပ်က္တဲ့အခါ အခြင့္ေကာင္းေစာင့္တဲ့ hacker
မ်ားဟာ ATM စက္ကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ Hack ျပီးေငြခိုးေလ့ရွိၾကပါတယ္။ CCTV
ကင္မရာထားေသာ္ျငားလည္း ယေန႔အထိ အားနည္းေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ATM Card အစား အျခား
ဗိုင္းရက္စ္ပါတဲ့ Malware card မ်ားအသုံုးျပဳျပီးထုတ္ယူသူမ်ားလည္းရွိတယ္လို႔
ေလ့လာဖူးပါတယ္။
သို႔ေပမဲ့ အားနည္းခ်က္အနည္းငယ္ရွိေသာ္လည္း
လံုျခံဳေရးအားသာခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာရွိေနတဲ့ ATM စက္မ်ားကို ကမၻာတစ္ဝန္းမွာ
ယေန႔တိုင္အသံုးျပဳေနၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ International news for myanmar's Page မွ ျပန္လည္မွ်ေ၀ ထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
Posted by ေမာင္ေမာင္
၁၉၅၉ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ATM စက္ (အလိုအေလ်ာက္ေငြထုတ္စက္) ကို
ပထမဆံုးအသံုးျပဳခဲ့ပါ တယ္။ ၁၉၆၀ ေနာင္းပိုင္းကစတင္ ေရပန္းစားျပီး ယေန႔အခ်ိန္အထိ
အသံုးျပဳေနတဲ့ ATM (Automated teller machine) ရဲ႕ အေျခခံ
ဖြဲ႔စည္းပံုအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္။
၁။ CPU (အသံုးျပဳသူ interface ႏွင့္ ေငြထုတ္စက္အား ထိန္းခ်ဳပ္ရန္)
၂။ Magnetic/ Chip card (ေငြထုတ္သူ Customer အား ခြဲျခားဆံုးျဖတ္ရန္)
၃။ PIN/ Touch Screen ( လ်ိဳ႕ဝွက္ကုဒ္နံပါတ္ရိုက္ရန္)
၄။ Display (ဖန္သားမ်က္ႏွာျပင္)
၅။ Function key buttons/ Touch screen ( ထုတ္မည့္ေငြပမာဏအားရိုက္ထည့္ရန္)
၆။ Vault (ေငြမ်ားအားထိန္းသိမ္းကာကြယ္သည့္ မီးခံေသတၱာအလႊာ)
၇။ Housing (စက္အခြံ)
စက္ကို interbank network နဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ထားရပါတယ္။ ယင္း ဘဏ္ကသီးသန္႔အသံုးျပဳတဲ့
သီးျခား အတြင္း Network မို႔လို႔ သူ႔ကို interbank network လို႔ေခၚပါတယ္။ ယင္းဟာ
ဘဏ္အမ်ိဳးအစားတစ္ခုနဲ႔တစ္ခု မတူပါဘူး။ သုိ႔ေပမဲ့ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ဘဏ္အမ်ားအျပားကို
Network တစ္ခုတည္းအသံုးျပဳတာမ်ိဳး လည္းရွိပါတယ္။ ဥပမာ-ဖိလစ္ပိုင္မွာဆုိရင္ ဘဏ္
၁၉ခုေလာက္ဟာ Megalink ကေပးတဲ့ Network ကို အသံုးျပဳပါတယ္။
ျပီးေတာ့ စက္ကို host နဲ႔တိုက္ရိုက္ခ်ိတ္ဆက္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) ADSL (သို႔မဟုတ္)
dail-up modern (သို႔မဟုတ္) leased line တို႔နဲ႔လည္း ခ်ိတ္ဆက္ရပါေသးတယ္။ ADSL
ကေတာ့ ေကာ့ပါးတယ္လီဖုန္းလိုင္းျဖစ္ျပီး Data ပို႔လြတ္မွုျမန္ဆန္မွုရွိပါတယ္။
dail-up modern ဆုိတာကေတာ့ ရိုးရိုးတန္းတန္း တယ္လီဖုန္းလိုင္းလိုျဖစ္ပါတယ္။ Leased
line မွာ POTS လို႔ေခၚတဲ့ လိုင္းကိုအသံုးျပဳပါတယ္။ POTS ဆုိတာ Plain old telephone
service ျဖစ္ျပီး Data အပို႔၊အလြတ္ အင္မတန္ရိုးဆင္းလြယ္ကူပါတယ္။
ျပီးေတာ့ လိုင္းဆြဲအားေကာင္းတဲ့ အင္တာနက္လိုင္း ( VPN connection) လုိအပ္ပါေသးတယ္။
ATM စက္ရဲ႕ Network ကိုေနရာတစ္ခုကေန အျခားျမိဳ႕နယ္က စက္ဆီကို ကူးႏိုင္ဖို႔
အင္တာနက္လိုင္းကို အသံုးျပဳရပါတယ္။ အသံုးမ်ားတဲ့ lower-level layer communication
protocols ကေတာ့ SDLC, TC500, Async, X.25, TCP/IP တို႔ျဖစ္ပါတယ္။
စက္အလုပ္လုပ္ပံုအက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့ ကဒ္ကို ထဲလိုက္တဲ့အခါမွ reader ကဖတ္ျပီး ရလာတဲ့
Data ကို Administrator ဆီ interbank Network ကေနပို႔လြတ္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ user
ကထုတ္မည့္ေငြပမာဏကို တြက္ခ်က္ျပီး Cash Dispenser ကေန ထုတ္ေပးပါတယ္။ ျပီး
ထုတ္ယူတဲ့ ေငြပမာဏကို user အားသိေစရန္ အသိအမွတ္ျပဳစာရြက္ (ေဘာင္ခ်ာ) ျပန္ေပးပါတယ္။
လံုျခံဳေရးအဆင့္ျမင့္ပါတယ္။ ဥပမာ လွ်ိဳ႕ဝွက္နံပါတ္ မွားရိုက္မွုအၾကိမ္အေရအတြက္
မ်ားလာရင္ မွတ္သားျပီး user ရဲ႕ေတာင္းဆုိခ်က္ကို ဘာမွတုန္႔ျပန္မွုမေပးေတာ့ပါဘူး။
ျပီးေတာ့ အျခား Security function ပါဝင္ပါေသးတယ္။
သို႔ေပမဲ့ အားနည္းခ်က္မ်ားလည္းရွိပါတယ္။ ဥပမာ-မီးပ်က္လို႔မရပါဘူး။ မီးပ်က္ရင္
(Electrical suppy shut down/ off) ျဖစ္မယ္ဆုိရင္ အခက္ေတြ႔ပါျပီ။ မီးယာယီပ်က္ျပီး
ျပန္လာရင္လည္း စက္ကို ပံုမွန္ျပန္လည္ပတ္ပို႔ေသခ်ာစစ္ေဆးေပးရပါတယ္။
ႏုိင္ငံၾကီးေတြမွာေတာင္ မေမ်ာ္လင့္ပဲ မီးပ်က္တဲ့အခါ အခြင့္ေကာင္းေစာင့္တဲ့ hacker
မ်ားဟာ ATM စက္ကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ Hack ျပီးေငြခိုးေလ့ရွိၾကပါတယ္။ CCTV
ကင္မရာထားေသာ္ျငားလည္း ယေန႔အထိ အားနည္းေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ATM Card အစား အျခား
ဗိုင္းရက္စ္ပါတဲ့ Malware card မ်ားအသုံုးျပဳျပီးထုတ္ယူသူမ်ားလည္းရွိတယ္လို႔
ေလ့လာဖူးပါတယ္။
သို႔ေပမဲ့ အားနည္းခ်က္အနည္းငယ္ရွိေသာ္လည္း
လံုျခံဳေရးအားသာခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာရွိေနတဲ့ ATM စက္မ်ားကို ကမၻာတစ္ဝန္းမွာ
ယေန႔တိုင္အသံုးျပဳေနၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ International news for myanmar's Page မွ ျပန္လည္မွ်ေ၀ ထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
